Ervaringsverhalen: Als de ondersteuning uit het sociaal domein ontbreekt

Persoonlijke verhalen

SCP nodigde mensen uit die dringend hulp nodig hadden maar inadequaat, ongeschikte of late hulp ontvingen. De verzamelde verhalen, in 'Verlangen naar Erkenning, Aandacht en Hulp', onthullen complexe levens- en crisissituaties waarin hulpverzoeken invloed hebben op het dagelijks leven. Eerdere SCP-publicaties en dit onderzoek bieden waardevolle inzichten voor betere aanpak door gemeenten, beleidsmakers en hulpverleners.

Ervaringsverhalen bevestigen SCP's bevindingen: gemeenten en hulpverleners onderschatten soms de hulpbehoeften en overschatten zelfredzaamheid. Hulp zoeken is lastig door verschillende barrières. Uit de gesprekken komt naar voren dat mensen zich vaak geconfronteerd voelen met "onmogelijke hoepels" die ze moeten doorstaan. Soms zijn ze niet op de hoogte van beschikbare ondersteuning vanuit het sociaal domein, of voelen ze zich gestigmatiseerd en in een hokje geplaatst.

Vertrouwen beschadigd

Bovendien blijkt dat het vertrouwen van mensen wordt aangetast als de beloften van de gemeente of hulpverleners niet worden nagekomen. Het herhaaldelijk moeten delen van hun verhaal en het leveren van bewijs voor hun situatie werkt ontmoedigend. Dit kan leiden tot het afhaken van mensen, waardoor ze geen hulp en ondersteuning meer zoeken wanneer dat nodig is, met als gevolg verergering van hun problemen. Desondanks tonen de verhalen van ervaring ook de veerkracht van mensen, hun vermogen om nieuwe uitdagingen aan te gaan en hulpbronnen aan te boren, zoals hun sociale netwerk. Sommigen gebruiken hun eigen ervaringen om anderen te ondersteunen.

Focus op menselijke ervaring

In deze verhalen draait het om de wens van mensen om erkend, begrepen en tijdig geholpen te worden. Ze zoeken een (lokale) overheid die hun complexe situatie begrijpt, de kern van hun problemen inziet en samen met hen naar passende hulp zoekt. Die ondersteuning moet aansluiten op hun eigen mogelijkheden, eventueel met hulp uit hun directe omgeving.

Het is cruciaal dat professionals in gemeenten de levenssituatie van mensen centraal stellen, in plaats van enkel de regels van het sociaal domein te volgen.

Verder onderzoek

Als vervolg op dit en eerdere onderzoeken binnen het sociaal domein, gaat het SCP binnenkort in gesprek met gemeenten en hulpverleners om diepgaander te onderzoeken hoe mensen die sociaal domein-ondersteuning nodig hebben, beter bereikt kunnen worden. Dit omvat een gedetailleerde analyse van beleid en uitvoering. Verwachte resultaten van dit onderzoek worden begin volgend jaar gepubliceerd.

Lees het volledige artikel hier.