Arbeidsdeskundig Kennis Centrum (AKC)
De beleving van de werksituatie gaat over de manier waarop werknemers naar hun werk kijken en hoe zij hun werk ervaren. Bij de boordeling van de beleving van de werksituatie spelen de volgende factoren een rol: zingeving van het werk, betrokkenheid bij de werkplek, bevlogenheid, baanonzekerheid, ervaren stress, baantevredenheid, algemene beoordeling psychosociaal werkklimaat en werk-privé balans.
De volgende dimensies binnen het domein ‘Beleving van de werksituatie’ hebben invloed op de gezondheid van de medewerker en/ of het functioneren in werk:
Dimensie | Richting | Invloed op gezondheid | Invloed op het functioneren in werk |
Zingeving | Ervaren zinvolheid bij integratie (na letsel aan de wervelkolom) | Gevoel van participatie, jezelf herontdekken, mentale stimulatie, een gevoel van zinvolheid, zelftevredenheid en persoonlijke groei [39] | |
Betrokkenheid met uw werkplek | Aanmoedigen betrokkenheid | Moedigt medewerker aan om hun volledig potentieel te realiseren en op te bloeien op het werk [40] | |
Bevlogenheid | Meer bevlogenheid | Weinig depressieve en stressgerelateerde en psychosomatische klachten [41] | Hangt positief samen met mate waarin werknemers herstellen van werk van vorige dag en met ervaren eigen effectiviteit [41] |
Arbeidstevredenheid, organisatiebetrokkenheid, geringe verloopgeneigdheid, persoonlijk initiatief, leermotivatie en arbeidsprestaties [41] | |||
Baanonzekerheid, gaat over de ervaren baanonzekerheid in het huidige werk of over angst voor ontslag of werkeloosheid | Hoge baanonzekerheid | Verhoogde kans op het ontwikkelen van diabetes [42] | |
Geassocieerd met matig risico op veel voorkomende mentale stoornissen [3] | |||
Vergroot het risico op het ontwikkelen van uitputting [18] | |||
Ervaren stress | Hoge mate van werkstress | Toename van het risico op het gebruik van psychotrope medicatie [43] [44] | Als gevolg van angst en depressie, gevolgd door onaangepast gedrag ontstaat burn-out [42] |
Correlatie met slapeloosheid [30] | |||
Significante oorzaak van een slechte gezondheid [44] | |||
Werktevredenheid | Lage baantevredenheid | Voorspelt het ontstaan van aandoeningen aan het bewegingsapparaat [13] [16] | Voorspelt het ontstaan van langdurig ziekteverzuim [16] |
Hoog welzijn werknemer | Betere werkprestaties, minder verzuim, kleinere kans op vertrek bij werkgever en het voorkomen van meer discreet werkgedrag [45] | ||
Algehele beoordeling psychosociale werkklimaat | Aanwezigheid psychosociale stressoren | Gaan vooraf aan de ontwikkeling van problemen aan het bewegingsapparaat [20] | |
Werk-privé balans, gaat over de mate waarin een individu tevreden is met de balans tussen de rol in het werkzame leven en de rol in het privéleven. | Werk-privé conflict (in hoger ontwikkelde, individualistische landen) | Heeft invloed op welzijn [45] | Heeft invloed op (domein-specifieke) tevredenheid [45] |
Lokt teruggetrokken houding en gedrag uit [45] | |||
Werk-privé verrijking (in lager ontwikkelde, minder individualistische landen) | Heeft invloed op welzijn [45] | Heeft invloed op (domein-specifieke) tevredenheid [45] | |
Resulteert in gunstige uitkomsten op het gebied van werkbehoud [45] | |||
Meer toewijding werk en privé | Meer kans op positieve gedragsuitkomsten zoals levensvoldoening (kwaliteit van leven) [46] | Werkprestaties, werktevredenheid, organisatorische betrokkenheid, carrièreontwikkeling en succes, slecht functioneren, burn-out, werkvervreemding, afwezigheid en intentie om van functie/baan te veranderen [46] | |
Psychische nood, emotionele uitputting, emotioneel ziek zijn, angst, irritatie/ vijandigheid, hypertensie, depressie, familiegerelateerde stress, ouderlijke/ echtelijke stress, uiting van ziektesymptomen, somatische klachten, bloeddruk en cholesterol, incidentie van alcoholmisbruik en incidentie van sigarettenconsumptie [46] | |||
In balans | Tevredenheid in werkleven [46] |