Belangrijke punten uit begroting SZW

De begroting van het kabinet voor 2018 staat vanwege de demissonaire status van het kabinet in het teken van de uitvoering en implementatie van bestaand beleid. Het is desondanks van belang om een aantal opvallende zaken die voor 2018 op stapel staan toe te lichten:

Beleidsagenda
De economie en de arbeidsmarkt (bron: CPB) zijn grotendeels hersteld van de crisis. Het aantal banen en werkenden (bron: CBS) is op dit moment groter dan ooit en de netto arbeidsparticipatie is toegenomen. De werkloosheid zal in 2018 het laagste punt bereiken sinds 2008. Om de dreigende achteruitgang in koopkracht van uitkeringgerechtigden en gepensioneerden te repareren trekt het kabinet 425 miljoen uit.

Het aantal vacatures is flink gestegen en is nu hoog, net als het consumentenvertrouwen. In 2018 verwacht het CPB een verdere groei van de werkgelegenheid en een daling van de werkloosheid. In steeds meer sectoren is sprake van lastig te vervullen vacatures. Dit biedt perspectief aan werkenden en werkzoekenden.

Preventie van beroepsziekten
In 2018 start een vierjarig programma gericht op de preventie van beroepsziekten (Tweede Kamer, 2015–2016, 25 883, nr. 267). Door middel van een communicatiecampagne, interventies en inzet op kennis en innovatie wil het kabinet de bewustwording en aanpak van de risico’s van het werken met gevaarlijke stoffen versterken. Ook wordt ingezet op vroege signalering van gezondheidsklachten. De afwikkeling van schadeclaims bij beroepsziekten wordt verbeterd door de ontwikkeling van een zelfbindende gedragscode ( MvT, p. 14)

Zelfbindende gedragscode letselschade
Om het proces van afhandeling van schadeverhaal te verbeteren, wordt met financiële ondersteuning van SZW onder regie van de Letselschaderaad in de periode 2018–2020 een gedragscode ontwikkeld voor de afhandeling van claims bij (veronderstelde) beroepsziekten. De verwachting is dat met de gedragscode het proces van schadeverhaal door werknemers wordt vereenvoudigd. Hiervoor zijn subsidiemiddelen beschikbaar. ( MvT, p.43)

Experimenten Participatiewet
Gemeenten kunnen een aanvraag indienen om te mogen experimenteren bij de uitvoering van de Participatiewet om in de praktijk te kunnen onderzoeken wat het beste werkt om mensen vanuit de bijstand naar werk toe te leiden. Tot nu toe zijn de volgende gemeenten aangewezen om te mogen experimenteren: Groningen in samenwerking met Ten Boer, Deventer, Nijmegen, Tilburg en Wageningen. De experimenten in deze gemeenten gaan na deze zomer van start en duren twee jaar.

Meer inzicht in effecten re-integratie
Het kabinet vindt het van belang dat er verder onderzoek plaatsvindt om meer duidelijkheid te krijgen over waarom en onder welke voorwaarden instrumenten effectief zijn. Zo wordt gewerkt aan het meerjarige kennisprogramma «Vakkundig aan het werk», waarvoor gemeenten en kennisinstellingen voorstellen kunnen doen gericht op meer inzicht in de effecten van re-integratie. Ook wordt op dit moment onderzoek gedaan naar de effectiviteit van loonkostensubsidie en loondispensatie (dit onderzoek is eind 2018 gereed), naar de effecten van de Participatiewet in brede zin en gaan verschillende gemeenten experimenteren met de uitvoering van de Participatiewet. Daarnaast laat het UWV nog meer onderzoek verrichten naar de effecten van de UWV-dienstverlening en bekijken SZW en het UWV de mogelijkheden van een gezamenlijk onderzoeksprogramma naar de effectiviteit van dienstverlening alsmede inzet van werkvoorzieningen en re-integratiediensten gericht op mensen met een arbeidsbeperking.

Invoering loonkostenvoordelen en het minimumjeugdloonvoordeel
Voor werkgevers verdwijnen op 1 januari 2018 de premiekortingen voor jongere, oudere en arbeidsgehandicapte werknemers. Hiervoor komen vanaf 2018 loonkostenvoordelen (LKV’s) in de plaats (Stb. 2017, 272). LKV’s gelden voor ouderen en mensen met een arbeidsbeperking, zoals een ziekte of handicap. De nieuwe systematiek is eenvoudiger, robuuster en fraudebestendiger en lost de verzilveringsproblematiek voor met name kleine bedrijven op. Daarnaast kunnen werkgevers vanaf 1 januari 2018 een tegemoetkoming krijgen voor jongeren van 18 tot en met 21 jaar (minimumjeugdloonvoordeel, Stb. 2017, 24).

ESB-regeling verlengd (scholing & re-integratie arbeidsbeperkten)
Uit de recente evaluatie van de subsidieregeling scholing en re-integratie van personen met arbeidsbeperkingen en ernstige scholingsbelemmeringen (ESB-regeling) is gebleken dat er vooruitgang is geboekt met de implementatie van passend onderwijs, maar dat het mbo op dit moment niet in staat is de huidige ESB-doelgroep op te leiden. Gezien de uitkomst is de subsidiegeling vanaf 2018 met drie jaar verlengd (tot en met 2020). In deze periode wordt bekeken hoe deze doelgroep het beste adequaat kan worden ondersteund.

Bron: Memorie van Toelichting (MvT)